གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གིས་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཇི་ལྟར་ཐེབས་པ།

ཧྥ་རན་སིའི་གསར་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་གོ་ལའི་ཚ་དྲོད་རྒྱས་ཏེ་གནམ་གཤིས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ནས། འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་བཀའ་ངལ་སྣ་ཚོགས་བྱུང་བཞིན་པ་དེ། མི་མང་པོས་ཡུན་རིང་ལ་གླེང་སློང་ཤུགས་ཆེན་བྱས་ཡོད་སྟབས། ད་ལོའི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུའི་ཉིན་དང་པོའི་བརྗོད་གཞི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གིས་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པའི་སྐོར་ལ་བགྲོ་གླེང་བྱ་རྒྱུ་རེད།

གནས་གཤིས་ཚོགས་ཆེན་ COP28 2023

WHO སྟེ་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཁང་གིས་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་མདུན་ཡོད་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ཉེན་ཁ་ཆེ་ཤོས་དེ་ཡིན་པར་བཤད་ཡོད།

ཕྱི་རོལ་ཀྱི་ཚ་དྲོད་དང་། མཁའ་རླུང་འབག་གཙོག  འཆི་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་ནམ་ཡམས་ཁྱབ་བརྡལ་མགྱོགས་པ་ཡོད་པ་སོགས་ནི། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་དེ་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་ཉེན་ཁ་ཆེ་ཤོས་དེ་རེད་ཟེར་བའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཁག་ཅིག་ཡིན་པར་བཤད།

འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བར་གཞིགས་ན། གནམ་གཤིས་འཕོ་འགྱུར་གྱི་རྐྱེན་གྱིས་མི་ས་ཡ་མང་པོ་རྐྱེན་ལམ་དུ་མི་འགྲོ་བ་དང་། འཇིགས་སུ་རུང་བའི་འཕྲོད་བསྟེན་གྱི་དཀའ་ངལ་དེ་དག་སྔོན་འགོག་གི་ཆེད་དུ། འཛམ་གླིང་གི་ཚ་དྲོད་དེ་ངེད་པར་དུ་ཕ་རི་སིའི་གྲོས་ཆོད་ནང་དུ་འཁོད་པའི་ Celsius ཚད་རིམ་ ༡་༥ ཚད་བཀག་དེ་ལ་སླེབས་ཐུབ་པར་བཟོ་དགོས་པར་བཤད།

གང་ལྟར། རྒྱལ་ཁབ་རྣམས་ཀྱི་ད་ལྟའི་དབྱངས་གཉིས་ཐན་རྫས་ཕྱི་གཏོང་གི་ཚད་གཞི་འདི་ལྟར་སོང་ན། དུས་རབས་འདིའི་ནང་ལ། འཛམ་གླིང་གི་ཚ་ཚད་ Celsius ༢་༩ འཕར་རྒྱུ་ཡིན་པ་འདུན་ཕྲག་འདིའི་ནང་ལ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་བཤད་ཡོད། 

གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་ཆེད་ལས་པ་ཚོས། གནམ་གཤིས་འཕོ་འགྱུར་ལས་མི་ཚང་མར་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་ཏུ། ཡར་རྒྱས་མེད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་བྱིས་པ་དང་། བུད་མེད། རྒན་ཁོག གནས་སྤོར་བ་སོགས་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཆེན་པོ་ཐེབས་རྒྱུ་ཡིན་པར་བཤད།

སྤྱི་ཟླ་༡༢ པའི་ཚེས་ ༣ ལ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ COP28 ཟེར་བའི་གྲོས་མོལ་གྱི་ཚོགས་འདུ་དེ་ Dubai གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཚོགས་བཞིན་པ་རེད། ཨེ་མི་ར་ཏྲེ་ཨ་རབ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱིས་ཐེངས་དང་པོར་COP28 གྲོས་མོལ་ཚོགས་འདུ་དེ་གཙོ་སྐྱོང་བྱེད་བཞིན་པ་རེད།

ཚ་དྲོད།

ཕྱིའི་ཚ་དྲོད་ཀྱི་ཆ་ནས་བཤད་ན། ༢༠༢༣ ལོར་འདི་ནི་འཛམ་གླིང་གི་ཚ་བ་ཆེས་ཆེ་བའི་ལོ་ཡིན་པ་དང་། ད་དུང་མུ་འཐུད་དུ་ཚ་རླབས་འཕྱུར་ཡང་ནས་ཡང་འཕྱུར་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཚོད་དཔག་བྱེད་བཞིན་པ་རེད།

༢༠༢༢ལོའི་དབྱར་ཁར་ཡུ་རོབ་ཀྱི་མི་ཁྲི་༧ ཚ་དྲོད་ཆེ་བས་རྐྱེན་གྱིས་འདས་གྲོངས་སུ་གྱུར་ཡོད་པར་མི་མང་པོས་ཡིད་ཆེས་བྱས་ཡོད། ཞིབ་འཇུག་པས་གྲངས་བཤེར་བྱས་སྐབས་མི་ཁྲི་ ༦ དང་༢ སྟོང་ཚ་དྲོད་ཀྱི་དབང་གིས་ཤི་ཡོད་པར་བཤད།

Lancet Countdown ཟེར་བའི་ཚོགས་པའི་སྙན་ཐོ་ལྟར་ན། ན་ནིང་༢༠༢༣ ལོར་ཆ་སྙོམས་བྱས་ན་མི་རྣམས་ཉིན་༨༦ གི་རིང་ལ་ཚ་དྲོད་འཕོགས་ཡོད་པ་དང་། ཚ་དྲོད་ཀྱི་དབང་གིས་ལོ་ན་ ༦༥ ཡན་གྱི་མི་ཤི་བའི་གྲངས་ཀ་དེ། ༢༠༡༣-༢༠༢༢ལོའི་གྲངས་ཚད་དང་། ༡༩༩༡-༢༠༠༠ལོའི་བར་གྱི་གྲངས་ཚད་དང་བསྡུར་ན་བརྒྱ་ཆ་༨༥འཕར་ཡོད་པར་བཤད། ཡང་༢༠༢༥ ལོར་ཚ་དྲོད་ཀྱིས་མི་ཤི་བའི་གྲངས་ཀ་ལྡབ་ལྔ་འཕར་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཚོས་དཔག་བྱས། ཚ་དྲོད་རྒྱས་པ་དང་མཉམ་དུ་འཛམ་གླིང་ཁྱོན་ཡོངས་སུ་ཆར་རླུང་དང་། ཆུ་ལོག མེ་སྐྱོན་སོགས་ཀྱི་ཉེན་ཁ་མུ་འཐུད་དུ་འཕར་རྒྱུ་རེད་ཅེས་བཤད།

མཁའ་རླུང་འབག་གཙོག

མཁའ་རླུང་འབག་གཙོག་གི་ཆ་ནས་བཤད་ན། འཛམ་གླིང་གི་མི་འབོར་རྒྱ་ཆ་ ༩༩ ཡིས་རྔུབ་བཞིན་པའི་མཁའ་རླུང་ནི་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཁང་གི་ཚད་གཞི་ལས་འབག་གཙོག་བརྒལ་ཡོད། ཡང་འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་ལྷན་ཁང་གྲངས་ཐོ་ལ་གཞིགས་ན། ཁང་བའི་ཕྱི་རོལ་གྱིས་རླུང་ནང་དུ་རླངས་འཁོར་བསྐོར་བའི་རྡོ་སྣུམས་སོགས་ཀྱི་དུ་བས་ཁ་རླུང་འབག་གཙོག་བཟོས་ནས་ལོ་རེར་མི་ས་ཡ་༤ ལྷག་རྐྱེན་ལམ་དུ་འགྲོ་བཞིན་པར་བཤད།  

མཁའ་རླུང་འབག་གཙོག་གིས། མི་རྣམས་ཀྱི་དབུགས་ལམ་མ་ལག་ལ་ཉེན་ཁ་བཟོས་ནས། གློ་བའི་སྐྲན་ནད་དང་། སྙིང་ནད། གྲུབ་སྐྱོན། གཅིན་སྙིའི་ནད་ཀྱི་བཀའ་ངལ་མང་པོ་བཟོས་བཞིན་པ་དེ། ཐ་མག་འཐེན་ན་ཉེན་ཁ་ཅི་ཙམ་ཡོད་མེད་ལ་བསྡུར་ནས་འགྲེལ་བཤད་བརྒྱབ་འདུག

རླངས་འཁོར་རྡོ་སྣུམ་གྱི་དུ་བ་ལས་ཐོན་པའི་རྡུལ་ཕྲ་མོ་ PM2.5 ཟེར་བ་དེ་མི་རྣམས་ཀྱིས་དབུགས་རྔུབ་གཏོང་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་སུ་གློ་བའི་ནང་དུ་སོང་ནས། རིམ་གྱིས་ཁྲག་ལམ་དུ་སོང་སྟེ་ལུས་ལ་ན་ཚ་བཟོ་བཞིན་ཡོད་པར་བཤད།

ན་ཚ་ཁྱབ་བརྡལ།

ནད་ཡམས་ཁྱབ་བརྡལ་གྱིས་ཆ་ནས་བཤད་ན། གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གིས། དུག་སྦྲང་དང་།  འདབ་ཆགས། འོ་འཐུང་སྲོག་ཆགས་སོགས་ཀྱི་གནས་ཡུལ་ལ་འགྱུར་བ་ཐེབས་ནས་ནད་ཡམས་ཀྱི་རིགས་ཁྱབ་པའི་ཉེན་ཁ་ཇེ་ཆེར་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པར་བཤད། དུག་སྦྲང་གིས་ Chikungunya ཟེར་བའི་ནད་དང་། ཛེ་ཀ་(Zika)ནད། དུང་ West Nile Virus ནད་དུག་དང་། འདར་ཚད་ན་ཚ་སོགས་ཁྱབ་བརྡལ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཚོད་དཔག་བྱས་འདུག

Lancet Countdown ཚོགས་པས་གནམ་གཤིས་དྲོད་ཚད་ C2 འཕར་བ་ཡིན་ན། ན་ཚ་འགོ་བའི་ཉེན་ཁ་བརྒྱ་ཆ་ ༣༦འཕར་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་འདུག

རླུང་འཚུབ་དང་། ཆུ་ལོག་གིས་དུག་སྦྲང་གི་གྲངས་འབོར་འཕར་བའི་ཁོར་ཡུག་བསྐྲུན་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་། དུག་སྦྲང་གི་གྲངས་འབོར་ཅི་ཙམ་འཕར་བ་དེ་ཙམ་གྱིས་ཆུ་ལས་བྱུང་བའི་ན་ཚ་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པར་བཤད།

༢༠༢༣ལོའི་ལོ་མཇུག་གི་བདུན་ཕྲག་འདིའི་ནང་ལ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་ཚན་རིག་པ་རྣམས་ཀྱིས་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་འཕྲོད་བསྟེན་སྤྱི་ཡོངས་ལ་ཉེན་ཁ་ཡོད་པའི་སྐོར་གྱི་བགྲོ་གླེང་བྱ་བཞིན་པ་རེད།

COP28 ཁོར་ཡུག་ཚོགས་ཆེན་གྱི་གཞུང་འབྲེལ་དྲ་ཚུགས།

https://www.cop28.com/

ཐན་པ་བྱུང་ནས་གཙང་ཆུ་སོགས་སྐམ་རྗེས་ཡ་མཚན་པའི་དངོས་པོ་མང་པོ་ཕྱི་ལ་ཐོན།

ཐན་ཤུལ་ཡ་མཚན་པ་གསུམ།

༢༠༢༢ལོར་གནམ་གཤིས་འཕོ་འགྱུར་ལ་བརྟེན་ནས་འཛམ་གླིང་གི་ཆུ་བོ་དང་གཙང་བོ་སྐོར་ཞིག་སྐམ་སྟེ་ཐན་པ་བྱུང་བའི་གནས་ཚུལ་མང་པོ་བྱུང་། གཙང་བོ་སྐམ་ཤུལ་ནས་ཡ་མཚན་པའི་དངོས་པོ་མང་པོ་ཕྱིར་ཐོན།

འབྲི་ཆུའི་བཞུར་རྒྱུན་དུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་ཁྲོན་ཆིན་(重庆)ས་ཆ་ནས་ཆུའི་ནང་འོག་གི་བྲག་ཐོ་ཞིག་ཕྱི་ལ་མངོན་པ་མ་ཟད། དེའི་སྟེང་དུ་ནང་པའི་རྡོ་བརྐོས་སྐུ་བརྙན་གསུམ་མཐོང་། སྐུ་དེ་དག ལ་ལོ་༦༠༠ཙམ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་ཀྱིན་ཡོད། རྡོ་བརྐོས་དེས་སྔོན་ཆད་ལོ་དྲུག་བརྒྱའི་གོང་ལ་ཡང་། ས་དེ་རུ་འབྲུ་ཆུ་སྐམ་ནས་ཆུའི་མཐོ་ཚད་སྐུ་དེ་དག ལས་དམའ་བའི་དུས་ཤིག་བྱུང་ཡོད་པ་མཚོན་ཐུབ།

འཇར་མན་གྱི་གཙང་བོ་ཨིལ་བྷེ་(Elbe)སྐམ་སྟེ་ཇེ་དམའ་སོང་རྗེས་རྡོ་བརྐོས་ཡི་གེ་ཞིག་ཕྱི་ལ་ཐོན། རྡོ་དེ་ལ་བཀྲེས་རྡོ་ཟེར། བཀྲེས་རྡོ་ཟེར་དོན་ནི་སྤྱི་ལོ་༡༦༡༦ ལ་ཡུ་རོབ་ཏུ་ཐན་པ་བྱུང་ཏེ་ཟས་དཀོན་པས་བཀྲེས་ལྟོགས་ཀྱི་དུས་ཤིག་བྱུང་སྐབས་རྡོ་དེ་ལ་ཡི་གེ་དེ་བརྐོས། ཡི་གེ་དེ་རུ་ “ང་མཐོང་དུས་ངུས་”ཞེས་བྲིས་ཡོད་པ་རེད། དེས་སྔོན་ཆད་ཀྱང་ཆུ་བོ་ཨིལ་བྷེ་སྐམ་ནས་ཆུའི་དམའ་ཚད་དེར་སླེབས་པ་དང་། ཐན་པས་དབང་གིས་བཀྲེས་ལྟོགས་བྱུང་བ་ཤེས་ཐུབ།

ཨ་རིའི་ཁོ་ལོ་ར་ཌོ་(Colorado)གཙང་བོ་བཀག་ནས་མེས་དྷི་(Lake Mead)ཟེར་བའི་མིས་བཟོས་མཚོ་མོ་ཞིག་ཡོད། ལོ་འདིའི་ནང་ལ་ཁོ་ལོ་ར་ཌོ་གཙང་པོ་སྐམ་སྟེ་མཐོ་ཚད་ཤིན་ཏུ་དམའ་བོར་གྱུར་རྗེས་མཚོ་ཤུལ་དུ་མི་ལྔའི་བེམ་པོ་རྙེད། བེམ་པོ་དེ་དག་ལ་ཉེན་རྟོག་པས་རྟོག་དཔྱོད་བྱས་ཏེ་ལོ་ཉི་ཤུའི་གོང་གི་གྱོད་དོན་ཞིག་ཐག་གཅོད་ཐུབ་པ་བྱུང་། འོན་ཀྱང་། བེམ་པོ་གཞན་རྣམས་ཀྱི་གྱོད་དོན་ད་དུང་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་མུས་ཡིན།


སྦྱར་ཤོག

གོང་གི་ནང་དོན་རྣམས་མདོར་བསྡུས་ཏེ་སྦྱར་ཤོག་བཟོས་ཡོད།

འབྲི་ཆུ་སྐམ་སྟེ་རྒྱ་ནག་ལ་ཐན་པ་བྱུང་བ།

ལོ་འདིར་ཨེ་ཤི་ཡ་ནང་ནས་ཆུ་བོ་རིང་ཤོས་དང་འཛམ་གླིང་གི་ཆུ་བོ་རིང་ཤོས་ཨང་གསུམ་པ་འབྲི་ཆུ་གཙང་པོ་རྒྱུག་སའི་རྒྱ་ནག་གི་ས་ཆ་ཁག་གཅིག་ལ་ཚ་བ་ཆེན་པོ་བྱུང་ཡོད་པར་བརྟེན་ད་ལོ་༢༠༢༢་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༧ པ་ནས་ ༨ པར་གཙང་པོ་སྐམ་བཞིན་ཡོད་པ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་ནང་ཐན་པ་བྱུང་སྟེ་ཛ་དྲག་ཆགས་པ་གསལ་བསྒྲགས་ཐེངས་དང་པོ་སྤེལ་འདུག རྒྱ་ནག་དབུས་དང་ལྷོ་ཕྱོགས་ཞིང་ཆེན་ཁག་ཏུ་མུ་མཐུད་དུ་བདུན་ཕྲག་མང་པོ་ཚ་ཚད་ 40 °C (104°F)བརྒལ་བར་བརྟེན་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཡོངས་ཛ་དྲག་རིམ་པའི་ཉེན་བརྡ་སེར་པོ་བཏང་འདུག

རྒྱ་ནག་གི་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་ལྷན་ཁང་གིས་སྤྱི་ཟླ་༨་ཚེས་༡༧ གཟའ་ལྷག་པའི་ཉིན་གསལ་བསྒྲགས་ཤིག་སྤེལ་ཡོད་པའི་དེའི་ནང་ལ་འབྲི་ཆུ་གཙང་པོའི་རྒྱུད་ལ་ཐན་པ་བྱུང་བའི་རྐྱེན་གྱིས་གྲོང་གསེབ་མི་མང་ལ་འཐུང་ཆུ་དང་། སྒོ་ཕྱུག་གསོ་སྐྱོང་དང་།་སྟོན་ཐོག་ལ་ཆུ་མེད་པའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་འདུག ཡང་གནམ་གྲུ་བརྒྱུད་སྤྲིན་པར་རྫས་བརྒྱབ་སྟེ་འབྲི་ཆུ་སྐམ་སའི་ཁུལ་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཆར་པ་འཕབ་ཐབས་ཀྱི་ལས་རིམ་ཞིག་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།

འབྲི་ཆུ་རྒྱུག་སའི་ས་གནས་མང་པོར་ཆར་པ་འབེབ་རྒྱུའི་ལས་རིམ་བསྒྲིགས་ཀྱང་། ས་གནས་ཁག་ཅིག་གི་གནམ་མཁར་སྤྲིན་པ་སྲབ་དྲགས་པའི་རྐྱེན་གྱིས་ལས་རིམ་དེ་སྤེལ་རྒྱུར་དུས་འགྱངས་བྱེད་དགོས་བྱུང་འདུག གཟའ་ལྷག་པའི་ཉིན་རྒྱ་ནག་དབུས་ཕྱོགས་ཀྱི་ཧུ་པེ་ཞིང་ཆེན་དུ་རྫས་འགྱུར་ལ་བརྟེན་ནས་མི་ཡིས་བཟོས་པའི་ཆར་པ་གཏོང་རྒྱུ་ཡིན་པ་གསལ་བསྒྲགས་བྱས་པ་དེ་ནི་ལས་རིམ་དེ་འདྲ་ཁྱབ་བསྒྲགས་ཐེངས་དང་པོར་ཆགས་འདུག

སྤྱི་ཟླ་དྲུག་པ་ནས་བཟུང་ཧུ་པེ་ཞིང་ཆེན་རུ་ཐན་པ་ཆེན་པོ་བྱུང་ནས་མི་ས་ཡ་བཞི་དང་འབུམ་གཉིས་(༢༤༠༠༠༠༠)ལ་དཀའ་ངལ་བཟོས་ཡོད་ཅེས་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་ཧུ་པེ་ཞིང་ཆེན་གྱི་ཛ་དྲག་དོ་དམ་ལྷན་ཁང་གིས་བརྗོད་འདུག མི་འབུམ་གཅིག་དང་ཕྱེད་ཀ་ལྷག་ལ་འཐུང་ཆུའི་དཀའ་ངལ་དང་ས་ཞིང་ཧེག་ཊར་(hectare) འབུམ་བཞི་ཙམ་ལ་ཚ་དྲོད་ཆེ་བའི་ཐན་པ་བྱུང་བར་བརྟེན་སྟོན་ཐོག་འཕྲོ་བརླག་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད།

དེ་བཞིན་དུ་འབྲི་ཆུའི་འབྱུང་ཁུངས་བོད་ཀྱི་ས་ཆར་ཐན་པ་བྱུང་བའི་དཀའ་ངལ་འཕྲད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་མེད་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གི་ཞིང་ཆེན་མང་པོར་ཐན་པ་བྱུང་བར་བརྟེན་ཆུ་གློག་ཁང་མང་པོ་ནས་གློག་མཁོ་འདོན་བྱེད་རྒྱུར་དཀའ་ངལ་འཕྲད་ཡོད་པ་རེད།

ཡང་གནས་ཚུལ་གཞན་ཞིག་ནི་རྒྱ་ནག་གི་ཁྲོན་ཆིན་གྲོང་ཁྱེད་ཡོད་སའི་འབྲི་ཆུ་སྐམ་ནས་ཆུའི་མཐོ་ཚད་ཇེ་དམའ་སོང་སྟེ་ཆུ་འོག་ན་ཡོད་པའི་བྲག་བརྐོས་སྟོན་པ་གཙོ་འཁོར་གསུམ་གྱི་སྐུ་བརྙན་ཞིག་ཕྱི་ལ་ཐོན་ཡོད་པ་རེད། སྐུ་བརྙན་དེ་ལོ་༦༠༠ཙམ་ལོན་ཡོད་པར་ཡིད་ཆེས་བྱེད་བཞིན་པ་རེད།

མི་འབོར་དང་ཁོར་ཡུག

སྤྱི་ལོ་༢༠༢༢ ལོ་རབ་བྱུང་༡༧པའི་ཆུ་སྟག་བགྲང་བྱ་༣༦པར་འཛམ་གླིང་གི་མི་འབོར་ཐེར་འབུམ་༧.༩༦ཡོད།
འགྲོ་བ་མིས་གདོང་ལེན་བྱེད་དགོས་པའི་གནད་དོན་ཞིག

  • “དེང་སྐབས་ལོ་རེར་མི་གྲངས་ས་ཡ་༧༤འཕར་གྱིན་ཡོད།
  • འཛམ་གླིང་གི་ཡུལ་ལུང་སོ་སོའི་མི་འབོར་འཕར་ཚད་ཆ་སྙོམས་མིན།
  • སའི་གོ་ལར་འགྲོ་བ་མི་ཅི་ཙམ་ཤོང་མིན་ཚན་རིག་པས་ད་དུང་ཐག་ཆོད་མེད།
  • ཁོར་ཡུག་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་མཁན་གཙོ་བོ་ཞིག་ནི་མིའི་གྲངས་འབོར་ཡིན།
  • འདས་པའི་ལོ་ ༥༠ རིང་ལ་ང་ཚོས་ཐོན་ཁུངས་བེད་སྤྱད་པའི་ཚད་དེ་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་ལོ་རྒྱུས་སུ་བེད་སྤྱད་ཟིན་པའི་ཐོན་ཁུངས་ཡོངས་ལས་ཀྱང་མང་བ་བེད་སྤྱད་ཡོད། 
  • དུས་རབས་ཉི་ཤུ་བའི་རིང་གི་མི་འབོར་འཕར་ཚད་འདི་འདྲ་ལོ་རྒྱུས་སུ་བྱུང་མྱོང་མེད།”

དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་སི་ཏེ་ཧྥེན་དྷོ་ཝེར་སི།
ཨུ་སི་ཊི་རེ་ལི་ཡ་རྒྱལ་ཡོངས་སློབ་ཆེན་གྱི་གསོ་རིག་སློབ་གླིང་གི་སྐྱེ་དངོས་དང་ཁོར་ཡུག་ཚན་ཁག
ཧྥེན་ནེར་ཁོར་ཡུག་དང་སྤྱི་ཚོགས་སློབ་གྲྭའི་འགན་འཛིན།

དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཁཱོ་ལིན་བྷུ་ཊི་ལེར།
ཁན་བྷེ་ར་སློབ་ཆེན་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཚན་ཁག

དྲེད་མོང་གིས་འགྱིག་ཤོག་ཟ་བ།

བོད་ཀྱི་དྲེད་མོང་གིས་འགྱིག་ཤོག་ཁུག་མ་ཟས་སུ་ཟ་བཞིན་པ།

བོད་ཀྱི་དྲེད་མོང་གིས་འགྱིག་ཤོག་ཁུག་མ་ཟས་སུ་ཟ་བཞིན་པ།

བོད་མཐོ་སྒང་གི་གྲོང་རྡལ་དང་ཡུལ་ཚོ་ཁག་གི་གད་སྙིགས་ལ་དོ་དམ་ཡག་པོ་མ་བྱུང་བས་རྐྱེན་གྱིས་དྲེད་མོང་དང་དོམ་ཀྱིས་ཟས་སུ་འགྱིག་ཤོག་ཟ་བཞིན་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག

དྲ་མིང་ལ་巧克力 ཟེར་བའི་ལྗོངས་རྒྱུ་བ་ཁོ་མོས་༢༠༢༠ ཟླ་༨ཚེས་༤ལ་སྤེལ་པའི་བརྙན་ཐོ་ཞིག་གི་ནང་དུ། མོ་རང་གྲོགས་པོ་བཞི་དང་མཉམ་དུ་གདང་ལའི་(ལྡང་ལ་ 唐古拉山) དམག་སྒར་འགྲམ་དུ་མཚན་མོར་ཞག་སྡོད་བྱས་ཏེ། མཚན་དེར་དྲེད་མོང་ལ་བལྟ་རུ་སོང་སྐབས། དེ་ན་ཡོད་པའི་སྤྱི་བའི་གད་སྙིགས་སྤུངས་སར་དྲེང་མོད་ཁྱུ་ཞིག་ཡོང་སྟེ། གད་སྙིགས་ཟས་བ་དངོས་སུ་མཐོང་འདུག

དེ་མ་ཟད་དྲེད་མོང་དེ་རྣམས་ཀྱིས་གད་སྙིགས་གི་ནང་ནས་འགྱིག་ཤོག་ཟས་ཏེ་མིད་པ་བརྙན་བླངས་འདུག གནས་ཚུལ་འདིས་བོད་མཐོ་སྒང་གི་གད་སྙིགས་ལ། ས་གནས་ཁག་གི་མགོ་ཁྲིད་རྣམས་ཀྱིས་ལས་འགན་ཡག་པོ་ཁུར་གྱིན་མེད་པའི་རྟགས་བསྟན་ཡོད། ལྷག་པར་དུ་སྐྱེ་ཁམས་ཁོར་ཡུག་ལ་དེ་བས་ཀྱང་དོ་སྣང་ཙམ་ཡང་མེད་པ་མཚོན་ཐུབ།

རྫོང་དཔོན་དང་། ཡུལ་དཔོན། གྲོང་དཔོན། སྡེ་དཔོན་སུ་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ན་ཡང་། དབང་ཆ་ག་ཚོད་མེད་ཀྱང་། གད་སྙིགས་དོ་དམ་བྱེད་པའི་དབང་ཆ་ཡོད་ངེས་རེད།

རྫོང་དང་། ཡུལ་ཚོ། གྲོང་རྡལ་སོགས་ལ་ལོ་རེར་བཞིན་ཁོར་ཡུག་དང་གད་སྙིགས་ལ་ཆེད་དུ་དམིགས་པའི་འགྲོ་སོང་གཞུང་གི་ནོར་སྲིད་ལས་ཁུངས་ནས་རྩིས་མགོ་གཏོང་གིན་ཡོད་པ་ང་ཚོས་ཤེས་གསལ་རེད།

སྐྱེ་ཁམས་དང་། ཁོར་ཡུག རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་སོགས་ལ་བདག་སྐྱོང་བྱེད་ཆེད། ས་གནས་དཔོན་པོ་དང་མི་དམངས་ཀྱིས་གནད་དོན་འདིའི་ཕྱོགས་ལ་ལས་འགུལ་དང་བྱ་གཞག་སྤེལ་བར་འབོད་སྐུལ་ཞུ།

བརྙན་ཆ་ཚང་ལ་ལྟ་འདོད་ན་གཤམ་གྱི་ཡུ་ཏུ་བྷི་དྲ་སྣེ་འདི་ལ་ལྟ་རོགས།

འཕྱི་བ་དཀར་པོ། Tibetan White Marmot

འཕྱི་བ་དཀར་པོ།

སྤྱིར་ཡིན་ན་འཕྱི་བ་ནི་ས་ཕྱོགས་མང་པོ་ན་ཡོད་པའི་འོ་འཐུང་སྲོག་ཆགས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་སྤུ་མདོག་རག་སེར་ཡིན། འོན་ཀྱང་། འཕྱི་བ་དཀར་པོ་མཐོང་བ་ཤིན་ཏུ་དཀོན། ཡིན་ན་ཡང་། ༢༠༢༠ལོའི་སྤྱི་ཟླ་༧པའི་ཚེས་༡༢ལ་བོད་ཀྱི་རྩེ་ཁོག་དང་མང་རའི་བར་མཚམས་ཀྱི་ས་ཆ་ཞིག་ནས་འཕྱི་བ་དཀར་པོ་གཉིས་འཕྱི་ཁུང་ནང་ནས་ཕྱིར་ཐོན་ཏེ་རྩེད་མོ་རྩེ་བཞིན་པ་བརྙན་པར་བརྒྱབ་འདུག བོད་མཐོ་སྒང་གི་སའི་མཐོ་ཚད་སྨི་༣༠༠༠-༥༥༠༠བར་ན་གནས་པའི་སྲོགས་ཆགས་ཤིག་ཡིན།